سوگ یکی از همگانی ترین واکنش های انسانی است که در همه فرهنگ ها و گروه های سنی در پاسخ به انواع مختلف فقدان به خصوص مرگ عزیز اتفاق می افتد. از این رو؛ بررسی مسائل مربوط به سوگ اهمیت دارد تا بتوان به فردی که عزیزی را از دست داده کمک کرد که احساسات، افکار و رفتار خود را به موقع و طرز صحیحی کنترل کند و از میزان فشار روانی بوجود آمده بکاهد. پژوهش حاضر کیفی و از نوع پدیدار شناسی توصیفی است و هدف آن استخراج راهبردهای مقابله ای همسران شهدای مدافع حرم استان تهران در سال 1400 به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل مصاحبه نیمه ساختار یافته بود و داده ها به روش تحلیل محتوا کلایزی، تجزیه و تحلیل شدند. براساس مضامین به دست آمده از مصاحبه های نیمه ساختار یافته همسران شهدای مدافع حرم شهر تهران در 8 قالب مضمون اصلی شامل؛ واکنش های روان شناختی به شهید شدن همسر، دغدغه ها، رنج ها و افسوس های حل نشده پس از شهادت همسر، تعامل مشکل دارو مستمر با خانواده همسر، طرد و انزوای اجتماعی خود خواسته، قضاوت¬ها و پیش داوری¬های جامعه، دغدغه¬ها و مشکلات اقتصادی و معیشتی، نگرانی از آینده مبهم فرزند و قوانین و نحوه رفتار دوگانه مسئولین تقسیم بندی شده اند.
بنابراین داشتن مهارت های مقابله ای لازم در مواجهه با سوگ برای همسر شهید، موجب بوجود آمدن خودکارآمدی و تاب آوری در او می شود. از این میان مقابله مذهبی و ملی و حمایت اجتماعی تاثیر بسیاری در تحمل فرد از وقایع آسیب زا و مدیریت ادراک او دارد. و در نهایت آن ها با گذر از دوران افسردگی که طولانی ترین فرآیند سوگ است به مرور برای سازگاری با شرایط بوجود آمده آماده شده و به اداره زندگی خود بدون همسر و سازماندهی مجدد خود می پردازند